Аб электронных таргах у працэдурах банкруцтва
Пiсьмо Мiнiстэрства эканомiкi Рэспублiкi Беларусь
ад 28.10.2021 № 13-02-11/9285
«Аб электронных таргах у працэдурах банкруцтва»
У мэтах забеспячэння аднастайнага прымянення заканадаўства аб парадку арганізацыі і правядзення электронных таргоў па продажы маёмасці ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва), даводзім да ведама наступнае.
Арганізацыя продажу маёмасці даўжніка з'яўляецца адной з найважнейшых абавязкаў антыкрызіснага кіраўніка. Павышэнне эфектыўнасці вынікаў продажу напрамую ўплывае на аб'ём абаротных сродкаў, якія ўдзельнічаюць ў працэдуры санацыі, або на ўзровень задавальнення патрабаванняў крэдытораў у працэдуры ліквідацыйнага вядзення.
1. Распараджэнне маёмасцю даўжніка – права антыкрызіснага кіраўніка, якое звязана з канкрэтнымі абмежаваннямі.
Згодна з часткамі трэцяй-пятай артыкула 100 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтве)» (далей – Закон) продаж прадпрыемстваў як маёмасных комплексаў (далей – ПМК) або іншай маёмасці даўжнікоў ажыццяўляецца па рашэнні антыкрызіснага кіраўніка, узгодненаму са сходам (камітэтам) крэдытораў даўжніка. У дачыненні да дзяржаўных, горадаўтваральных і прыраўнаваных да іх арганізацый такое рашэнне падлягае абавязковаму ўзгадненню з упаўнаважаным дзяржаўным органам.
Такім чынам, продаж маёмасці даўжніка ў працэдурах санацыі і ліквідацыйнага вядзення антыкрызісным кіраўніком ажыццяўляецца толькі па ўзгадненні з сходам крэдытораў (або камітэтам крэдытораў, калі сходам крэдытораў перададзена кампетэнцыя па гэтым пытанні).
2. Таргі па продажы маёмасці даўжніка, у тым ліку яго дэбіторскай запазычанасці, могуць праводзіцца ў электроннай форме.
Згодна з часткай трэцяй артыкула 127 Закона таргі ў электроннай форме ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва) праводзяцца ў парадку, устаноўленым актамі заканадаўства. Дадзеная норма ўводзіць выключэнне з агульнага парадку правядзення таргоў для сферы электронных таргоў.
Такі парадак устаноўлены Інструкцыяй аб парадку арганізацыі і правядзення электронных таргоў па продажы маёмасці ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва), зацверджанай пастановай Міністэрства эканомікі Рэспублікі Беларусь ад 01.04.2019 № 9 «Аб электронных таргах па продажы маёмасці ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва)»[1], (далей – пастанова № 9, Iнструкцыя).
Звяртаем увагу, што пастановай № 9 не прадугледжаны пераходныя палажэнні. Гэта значыць з 13.11.2019 года электронныя таргі неабходна праводзіць у адпаведнасці з Iнструкцыяй, у тым ліку ў дачыненні да маёмасці раней прадаванай на электронных таргах у адпаведнасці з правіламі правядзення таргоў у электроннай форме ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва), зацверджанымі пастановай Міністэрства эканомікі Рэспублікі Беларусь ад 21.11.2012 № 100 «Аб зацвярджэнні Правілаў правядзення таргоў у электроннай форме ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва)»[2].
3. Прымаючы пад увагу, што ў дачыненні да электронных таргоў Iнструкцыяй усталяваны асаблівы парадак іх правядзення, мяркуем, што пытанне вызначэння формы правядзення таргоў (у агульным парадку або ў электроннай форме) павінен быць разгледжаны сходам або камітэтам крэдытораў. Адпаведнае рашэнне павінна быць адлюстравана ў пратаколе пасяджэння сходу (камітэта) крэдытораў.
Указанне формы правядзення таргоў, парадак продажу маёмасці, у тым ліку пачатковая і мінімальная цэны для першых і паўторных таргоў, памер кроку могуць быць уключаны антыкрызісным кіраўніком у план санацыі або ліквідацыі (спынення дзейнасці даўжніка-індывідуальнага прадпрымальніка), прадстаўлены на зацвярджэнне сходу крэдытораў, пры ўнясенні ў яго мерапрыемстваў, якія тычацца продажу маёмасці даўжніка.
4. Пунктам 2 пастановы № 9 вызначаны патрабаванні, якім павінны адпавядаць юрыдычныя асобы, упаўнаважаныя антыкрызіснымі кіраўнікамі на правядзенне электронных таргоў па продажы маёмасці ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва) у адпаведнасці з дагаворамі на аказанне паслуг па забеспячэнні правядзення электронных таргоў на электроннай гандлёвай пляцоўцы (далей – аператар электроннай гандлёвай пляцоўкі).
У мэтах спрашчэння пошуку аператара электроннай гандлёвай пляцоўкі ў глабальнай камп'ютарнай сетцы Інтэрнэт на сайце https://bankrot.gov.by/ будзе размешчаны спіс юрыдычных асоб, якія прапануюць паслугі па правядзенні электронных таргоў па продажы маёмасці ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва).
5. Электронныя таргі праводзяцца без стварэння камісіі у сувязі з тым, што праводзяцца яны ў віртуальнай прасторы. Пры гэтым функцыі камісіі, якія могуць быць дэлегаваны ёй у рамках агульнага парадку правядзення таргоў, дакладна замацаваны за рознымі бакамі электронных таргоў, у тым ліку:
арганізацыя правядзення электронных таргоў – антыкрызісны кіраўнік;
афармленне вынікаў электронных таргоў, вызначэнне пераможца або прыняцце іншага рашэння па выніках таргоў – аператар электроннай гандлёвай пляцоўкі і (або) антыкрызісны кіраўнік;
спрэчкі па выніках электронных таргоў вырашаюцца ў судовым парадку.
6. Згодна з часткай першай пункта 5 Інструкцыі па лоце, выстаўленаму на электронныя таргі, усталёўваецца ў адпаведнасці з заканадаўствам аб эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтве) цана, з якой пачынаюцца электронныя таргі (далей – пачатковая цана), і кошт, ніжэй якога ён не можа быць прададзены (далей – мінімальная цана).
6.1. Для першых электронных таргоў пачатковы кошт устанаўліваецца з улікам палажэнняў частак дзесятай і адзінаццатай артыкула 127 Закона, гэта значыць пачатковы кошт маёмасці даўжніка (за выключэннем яго дэбіторскай запазычанасці) вызначаецца па выніках ацэнкі, праведзенай у адпаведнасці з артыкулам 44 Закона, падлягае адабрэнню сходам (камітэтам) крэдытораў і па хадайніцтве кіраўніка сцвярджаецца судом.
У дачыненні да дэбіторскай запазычанасці даўжніка пачатковая цана вызначаецца сходам (камітэтам) крэдытораў у адпаведнасці з дакументамі, якія пацвярджаюць наяўнасць такой запазычанасці, і можа быць паніжана не больш чым на дзесяць працэнтаў.
Пачатковай цаной ПМКа з'яўляецца кошт прадпрыемства даўжніка, абазначаны пры правядзенні ацэнкі (частка пятая артыкула 130 Закона).
6.2. Для паўторных электронных таргоў пунктамі 30, 34 Інструкцыі прадугледжаны крайнi памер зніжэння пачатковай цаны (не больш чым на трыццаць ці сорак працэнтаў адпаведна). Парадак зніжэння пачатковай цаны Iнструкцыяй не ўстанаўліваецца.
Такім чынам, улічваючы нормы часткі трыццаць дзевятай артыкула 127 Закона, пачатковы кошт для паўторных электронных таргоў зніжаецца судом па хадайніцтве антыкрызіснага кіраўніка са згоды сходу (камітэта) крэдытораў.
6.3. Крайні памер ўстанаўлення мінімальнай цаны вызначаны ў пунктах 5, 30, 32, 34 Інструкцыі.
Парадак ўстанаўлення мінімальнай цаны Інструкцыяй не прадугледжаны.
Згодна з абзацам дванаццатым часткі пятай артыкула 55 Закона да кампетэнцыі сходу крэдытораў адносiцца рашэнне іншых пытанняў, якія ўзнікаюць у працэсе вядзення працэдуры па справе аб эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтве). Усталяванне мінімальнай цаны для электронных таргоў з'яўляецца адным з такіх пытанняў. Рашэнне прымаецца сходам крэдытораў па агульнаму парадку, вызначанаму ў частцы першай артыкула 57 Закона.
Прыняцце рашэння аб устанаўленні мінімальнай цаны можа быць аднесена сходам крэдытораў да кампетэнцыі камітэта крэдытораў.
Звяртаем увагу, што заканадаўствам сход крэдытораў (камітэт крэдытораў, калі сходам крэдытораў да яго кампетэнцыі аднесена пытанне ўстанаўлення мінімальнай цаны) не абмежаваны ў праве перадачы паўнамоцтваў па ўстанаўленню мінімальнай цаны антыкрызіснаму кіраўніку.
Рашэнне аб устанаўленні мінімальнай цаны альбо рашэнне аб перадачы паўнамоцтваў па ўстанаўленню мінімальнай цаны антыкрызіснаму кіраўніку павінна быць адлюстравана ў пратаколе сходу або пасяджэння камітэта крэдытораў.
6.4. Пры зніжэнні пачатковай цаны і ўсталяванні мінімальнай цаны, у тым ліку для паўторных электронных таргоў, у якасці кропкі адліку бярэцца пачатковая цана лота, устаноўленая ў адпаведнасці з заканадаўствам аб эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтве) для першых электронных таргоў.
Прыклад.
Згодна з пунктам 30 Інструкцыі пачатковая цана лота, якi выстаўляецца на паўторныя электронныя таргі, зніжаецца не больш чым на трыццаць працэнтаў. Мінімальная цана лота, выстаўленага на паўторныя электронныя таргі, усталёўваецца шляхам зніжэння пачатковай цаны не больш чым на восемдзесят працэнтаў.
Гэта значыць, калі пачатковая цана лота на першых электронных таргах склала 100 рублёў, пачатковая цана лота на паўторных электронных таргах можа быць зніжана не больш чым на 30 рублёў і складзе не менш за 70 рублёў. Мінімальная цана лота на паўторных электронных таргах можа быць зніжана не больш чым на 80 рублёў і складзе, адпаведна, не менш за 20 рублёў.
6.5. Зыходзячы з сутнасці метаду правядзення электронных таргоў (калі ў ходзе электронных таргоў пачатковая цана лота штогадзінна пачынаючы з другой гадзіны правядзення электронных таргоў пры адсутнасці ставак на павышэнне пачатковай цаны зніжаецца роўнымі далямі да мінімальнай цаны лота), пачатковая цана не можа быць ніжэй або роўнай мінімальнай цане на электронных таргах. Мяркуем, што розніцу паміж пачатковай і мінімальнай цаной варта ўсталёўваць не менш чым памер кроку электронных таргоў.
7. Паведамленне аб правядзенні электронных таргоў па форме згодна з Дадаткам 1 да Iнструкцыі размяшчаецца антыкрызісным кіраўніком не менш чым за трыццаць дзён да даты пачатку электронных таргоў у Адзіным дзяржаўным рэестры звестак аб банкруцтве і на сайце аператара электроннай гандлёвай пляцоўкі, з якім заключаны дагавор на аказанне паслуг па правядзенні электронных таргоў.
8. Электронныя таргі па продажы маёмасці даўжніка ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва) праводзяцца метадам павышэння ці паніжэння пачатковай цаны (Дадатак 2).
У ходзе электронных таргоў пачатковая цана лота штогадзінна пачынаючы з другой гадзіны правядзення электронных таргоў пры адсутнасці ставак на павышэнне пачатковай цаны зніжаецца роўнымі далямі да мінімальнай цаны лота.
Пунктам 14 Палажэння прадугледжаны спic звестак, якія павінны адлюстроўвацца з пачатку электронных таргоў у аўкцыённым зале па кожным лоце, у тым ліку:
актуальная колькасць зарэгістраваных удзельнікаў;
пачатковая цана лота;
час, што застаўся да завяршэння электронных таргоў, на працягу якога ўдзельнікі могуць зрабіць стаўку;
памер кроку электронных таргоў;
стаўкі ўдзельнікаў з указаннем іх лагінаў і час, калі гэтыя стаўкі былі зробленыя.
Інструкцыяй ў дадзены спic не ўключана бягучая (якая складваецца ў ходзе электронных таргоў) і мінімальная цэны. Аднак, па агульным правіле аператару варта як у аўкцыённай зале, так і ў агульным доступе даць магчымасць удзельнікам электронных таргоў і наведвальнікам сайта электроннай гандлёвай пляцоўкі назіраць за бягучым змяненнем цаны. У такім выпадку ўдзельнікі змогуць адсачыць дынаміку цаны, ацаніць усе рызыкі і своечасова зрабіць цэнаваю прапанову, павялічыўшы цану на крок таргоў.
9. Устаноўленыя Інструкцыяй тэрміны у днях вызначаюцца каляндарнай датай, гэта значыць уключаюцца непрацоўныя дні.
10. У сувязі са спецыфікай правядзення электронных таргоў пунктам 20 Інструкцыі вызначаны наступныя выпадкі прызнання электронных таргоў не адбыўшыміся:
пададзена заяўка на удзел у электронных таргах адным удзельнікам альбо не пададзена ні адна заяўка;
на працягу тэрміну правядзення электронных таргоў адзін з удзельнікаў наведаў аўкцыённы зал альбо ні адзін з удзельнікаў не наведаў аўкцыённы зал;
не зроблена ніводнай стаўкі за час правядзення электронных таргоў.
Пунктам 27 Палажэння ўстаноўлена, што вынікі электронных таргоў анулiруюцца ў выпадку адмовы ці ўхілення пераможцы электронных таргоў ад:
падпісання дагавора куплі-продажу;
кампенсацыі затрат, звязаных з арганізацыяй і правядзеннем электронных таргоў.
11. Згодна з пунктам 29 Інструкцыі ў выпадку прызнання, электронных таргоў не адбыўшыміся, а таксама анулiравання вынікаў электронных таргоў антыкрызісны кіраўнік па рашэнні сходу (камітэта) крэдытораў, калі іншае не прадугледжана планам санацыі, можа выставіць прадмет электронных таргоў на паўторныя электронныя таргі.
Паўторныя электронныя таргі па кожнаму лоту праводзяцца не пазней сарака пяці дзен з дня састаўлення пратаколу аб прызнанні, электронных таргоў не адбыўшыміся ці пратаколу аб анулiраванні вынікаў электронных таргоў.
12. У выпадку, калі электронныя таргі па лоце прызнаюцца не адбыўшыміся ў сувязі з тым, што пададзена заяўка на ўдзел у электронных таргах адным удзельнікам альбо на працягу тэрміну правядзення электронных таргоў адзін з удзельнікаў наведаў аўкцыённы зал, прадмет аўкцыёну прадаецца гэтаму удзельніку пры яго згодзе па пачатковай цане, павялічанай на пяць працэнтаў у адпаведнасці з часткай трыццаць першай артыкула 127 Закона.
13. У адпаведнасці з падпунктам 11.4. пункта 11 Указа Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 4 лiпеня 2016 г. № 253 «Аб мерах па фінансавым аздараўленні сельскагаспадарчых арганізацый» (далей – Указ № 253) маёмасць сельскагаспадарчай арганізацыі ў працэдуры конкурснага вядзення можа быць прададзена па конкурсе або на аўкцыёне.
Улічваючы, што частка трэцяя артыкула 127 Закона утрымлiвае ў сабе адпаведнае выключэнне для таргоў у электроннай форме, маёмасць сельскагаспадарчых арганізацый, уключаных у спiс сельскагаспадарчых арганізацый, у дачыненні да якіх неабходна правядзенне працэдур эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва), зацверджаны пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 31.10.2016 № 889 «Аб мерах па рэалізацыі Указа Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 4 ліпеня 2016 г. № 253», а таксама юрыдычных асоб, названых у пункце 11-1 Указу № 253, на электронных таргах рэалізуецца з улікам палажэнняў гэтага Указа.
Так, падпунктам 11.4. пункта 11 Указу № 253 устаноўлены спецыяльны парадак зніжэння пачатковай цаны маёмасці, якая выстаўляецца на паўторныя таргі, які не прадугледжвае варыятыўнасці. У той жа час пачатковая цана не можа быць ніжэй або роўнай мінімальнай цане на электронных таргах (пункт 6.5 гэтага пісьма). Такім чынам, калі зніжэнне пачатковай цаны лота ў адпаведнасці з падпунктам 11.4. пункта 11 Указа № 253 дасягае 60 % для ПМКа або 80 % для іншай маёмасці электронныя таргі праводзяцца толькі метадам павышэння.
Намеснiк Мiнiстра Ю.А.Чабатар
[1]Пастанова Міністэрства эканомікі Рэспублікі Беларусь ад 01.04.2019 № 9 «Аб электронных таргах па продажы маёмасці ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва)» уступае ў сiлу 13 лiстапада 2019 г.
[2]Пастанова Міністэрства эканомікі Рэспублікі Беларусь ад 21.11.2012 № 100 «Аб зацвярджэнні Правілаў правядзення таргоў у электроннай форме ў працэдурах эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтва)» прызнаецца страцiўшым сiлу з 13.11.2019.